Đột quỵ là gì? Cách nhận biết đột quỵ và phòng tránh hiệu quả

Tìm hiểu đột quỵ là gì và cách nhận biết các dấu hiệu cực kỳ quan trọng. Bất cứ ai cũng cần phải nắm vững kiến thức này cũng như chú ý đến các phương pháp phòng tránh để bảo vệ bản thân và gia đình.

Đột quỵ là gì và có gây tử vong không?

Đột quỵ (Stroke) là hiện tượng tổn thương não bộ một cách nghiêm trọng vì lý do thiếu máu.

Quá trình cung cấp bị gián đoạn đột ngột hoặc giảm quá nhiều sẽ khiến tình trạng thiếu oxy xảy ra, từ đó ảnh hưởng đến sự sống của tế bào não. Nếu không kịp thời xử lý, các tế bào này sẽ chết dần trong vòng vài phút (rất nhanh).

Vậy nên khi bị đột quỵ bệnh nhân phải được cấp cứu ngay lập tức. Tế bào mất đi càng nhiều thì khả năng vận động càng giảm, trí tuệ cũng giảm đi.

Trường hợp may mắn có thể cứu kịp thời nhưng nếu tế bào đã mất một lượng đáng kể, người bệnh cũng không thể trở lại như trước. Di chứng thường thấy là mất cử động một phần hoặc toàn bộ, rối loạn ngôn ngữ, giảm trí nhớ,…

Trường hợp để cho các tế bào não chết hoàn toàn thì người bệnh cũng tử vong.

Vậy nên sau khi biết đột quỵ là gì bạn phải luôn trong tâm thế sẵn sàng ứng biến. Việc học cách sơ cứu cho người bệnh là cực kỳ cần thiết nhằm kéo dài sự sống.

đột quỵ là gì
Khái niệm đột quỵ là gì và tính nghiêm trọng

Phân loại đột quỵ và giải thích nguyên nhân

Bệnh được chia thành hai loại dựa trên nguyên nhân y học bao gồm:

  • Thiếu máu: Đây là kiểu đột quỵ phổ biến nhất, thông thường, hiện tượng sẽ xuất hiện với vấn đề thiếu máu cục bộ (chiếm khoảng 85% các trường hợp). Động mạch bị tắc nghẽn bởi các cục máu đông dẫn đến việc lưu thông máu bị gián đoạn.
  • Xuất huyết: Loại này khó xảy ra hơn bởi phải xuất hiện tình trạng mạch máu đến não bị vỡ khiến máu chảy nhiều thì mới tác động đến tế bào não. Nguyên nhân có thể là vì va đập mạnh (tác động vật lý) mà máu chảy nhiều ngay lập tức.

Bên cạnh đó, y học còn ghi nhận thêm một trường hợp là thiếu máu não gián đoạn. Tình trạng này xảy ra khi dòng máu đi lên não bị giảm tạm thời gây choáng. Thời gian kéo dài tối đa chỉ khoảng vài phút.

Nhưng bạn tuyệt đối đừng chủ quan bởi hiện tượng tương tự định nghĩa đột quỵ là gì. Thế nên các nhà nghiên cứu gọi đây là “đột quỵ nhỏ”. Nó là lời cảnh báo cho nguy cơ xảy ra tình trạng trầm trọng bất cứ lúc nào.

bệnh đột quỵ là gì
Tình trạng thiếu máu lên não dù vì lý do gì đều gây nên đột quỵ

Tại sao bị đột quỵ?

Nếu để kể đến nguyên nhân dẫn tới hiện tượng này thì rất nhiều. Bạn sẽ phải ngạc nhiên vì đa số các lý do đều xuất phát từ đời sống, thậm chí là những yếu tố không thể thay đổi.

Một số ít trường hợp bị ảnh hưởng bởi bệnh nền, tình trạng cơ thể hiện tại. Nhưng dù là bất cứ nguyên nhân nào thì bạn vẫn phải trau dồi kiến thức đột quỵ là gì, tại sao có bệnh để phòng chống hiệu quả.

1/ Lý do không thể thay đổi: Tuổi, giới tính, di truyền, chủng tộc

Càng lớn tuổi nguy cơ bị đột quỵ càng cao, nhất là kể từ thời điểm bước qua tuổi 55. Theo nghiên cứu, cứ mỗi 10 năm khả năng hiện tượng này xảy ra sẽ lại nhân đôi.

Về mặt giới tính sinh học, nam sẽ dễ bị đột quỵ hơn nữ. Nhưng nếu nữ bị thì khó cứu chữa hơn bởi thường xuất hiện khi tuổi đã cao.

Yếu tố di truyền cũng là nguyên nhân dẫn tới đột quỵ không thể thay đổi. Nếu gia đình đã từng có người gặp phải tình trạng này thì nguy cơ xảy ra ở thế hệ sau cao.

Một điều đáng chú ý nữa là người Mỹ gốc Phi có tỷ lệ bị đột quỵ cao nhất hiện nay.

2/ Các yếu tố bệnh lý

Bệnh nền như tiểu đường, bệnh tim mạch, cao huyết áp đều khiến nguy cơ đột quỵ cao hơn. Hoặc nếu trước đó đã từng gặp phải hiện tượng này thì khả năng sẽ tiếp tục bị trong vòng 5 năm tiếp theo.

Một số bệnh lý khác như bệnh hồng cầu hình liềm hay mỡ máu cũng tăng nguy cơ. Điểm chung của chúng là đều gây tắc động mạch khiến máu khó lưu thông lên não. Đây cũng là nguyên nhân được đề cập trong khái niệm đột quỵ là gì.

3/ Lối sống, khẩu phần ăn, sở thích

Thói quen sinh hoạt cũng ảnh hưởng rất lớn đến nguy cơ xảy ra tình trạng tai biến mạch máu não.

Ăn thừa chất, ít vận động dẫn đến béo phì là lý do các bệnh tim mạch xuất hiện. Hút nhiều thuốc khiến mạch máu não bị tổn thương, xuất hiện vấn đề xơ cứng động mạch.

Uống bia rượu nhiều, dùng ma tuý, ăn uống không đúng giờ cũng là lý do gây bệnh.

tại sao bị đột quỵ
Bia rượu và thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến đột quỵ

3/ Thuốc

Theo định nghĩa đột quỵ là gì có thể thấy, miễn là máu mang oxy không được cung cấp đủ cho não sẽ gây bệnh. Vậy nên những ai đang sử dụng thuốc chống đông máu cần phải chú ý.

Bởi chỉ cần có tác động với cơ thể khiến tình trạng xuất huyết xảy ra thì não cũng bị ảnh hưởng.

Thuốc tránh thai, liệu pháp thay thế hormone cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Dấu hiệu nhận biết đột quỵ quan trọng

Lưu ý rằng các biểu hiện này có thể lặp đi lặp lại, xuất hiện trong thời gian ngắn.

Dấu hiệu rõ nhất là đột nhiên lả người, tê cứng mặt, cử động chân tay bị hạn chế. Việc phát âm trở nên cực kỳ khó khăn, ngọng bất thường, thị lực giảm, đau đầu dữ dội.

Người bệnh dễ bị mất thăng bằng và khi té ngã khó có thể chống đỡ.

Chỉ cần xuất hiện một vài triệu chứng người bệnh đã cần đến cơ sở y tế kiểm tra. Hãy nhớ kỹ thời gian vàng để cứu người bị đột quỵ là 60 phút.

dấu hiệu đột quỵ là gì
Tìm hiểu dấu hiệu đột quỵ và phát hiện sớm để chữa trị kịp thời

Cách phòng tránh đột quỵ là gì? Có ngăn chặn hoàn toàn nguy cơ?

Từ nguyên nhân đột quỵ là gì có thể thấy không thể ngăn hoàn toàn tình trạng này. Nhưng bạn có thể phòng chống bằng cách:

  • Bổ sung dinh dưỡng khoa học, đầy đủ, dựa trên bệnh nền
  • Ăn uống thanh đạm, giảm dầu mỡ
  • Tập thể dục hoặc tích cực vận động
  • Luôn để cơ thể được giữ ấm, nhất là vào thời điểm giao mùa hoặc cuối năm
  • Loại bỏ các sở thích không lành mạnh như uống rượu bia, hút thuốc, dùng chất kích thích khác.

Kết luận

Biết đột quỵ là gì giúp bạn chủ động hơn trong mọi tình huống để bản thân hay người xung quanh được bảo vệ. Nếu có dấu hiệu bất thường bạn cần đến cơ sở y tế uy tín để thăm khám ngay.